Woordenlijst
Voortdurende onzekerheid en/of bezorgdheid over grote of kleine problemen die van invloed zijn op de dagelijkse activiteiten, zoals werk, school of slapen. Angst kan invloed hebben op je relaties en ervoor zorgen dat je minder vrolijk bent. Gelukkig is hier in de meeste gevallen iets aan te doen, zoals counseling, gebruiken van medicatie of het aanpassen van je levensstijl.
Een stof die door het immuunsysteem als lichaamsvreemd of gevaarlijk wordt beschouwd. Voorbeelden van antigenen zijn bacteriën, schimmels, parasieten, virussen en chemische stoffen. Het lichaam bestrijdt antigenen door een antistof aan te maken. Elke antistof is specifiek bestemd voor een bepaald antigen.
Het Goodpasture syndroom Anti-GBM wordt ook wel het Anti-GBM syndroom genoemd. Het is een zeldzame aandoening die zorgt voor een ontsteking van de kleine bloedvaatjes in de nieren en longen. Als deze ziekte niet behandeld wordt, kan dat nierfalen veroorzaken. Daarvoor is chronische dialyse of een transplantatie nodig. Deze aandoening kan zich ontwikkelen als mogelijke bijwerking van de behandeling met Lemtrada®. Maandelijkse controles helpen om deze ziekte tijdig op te sporen en te behandelen.(1)
Een antistof is een eiwit dat door het immuunsysteem van het lichaam wordt aangemaakt wanneer dat schadelijke, lichaamsvreemde stoffen (antigenen) of weefsels opmerkt. Elke antistof herkent één specifiek antigeen. Antistoffen kunnen ook worden aangemaakt als het immuunsysteem het eigen, gezonde weefsel verwart met een schadelijke stof. In dat geval is er sprake van een auto-immuunaandoening.
Een aandoening die kan ontstaan wanneer antistoffen worden aangemaakt omdat het immuunsysteem gezonde, lichaamseigen stoffen en weefsels als schadelijk beschouwd. MS is een auto-immuunaandoening. Auto-immuunaandoeningen, zoals schildklieraandoeningen, bepaalde soorten nieraandoeningen en aandoeningen waarbij de stolling van het bloed verstoord is, kunnen ontstaan als mogelijke bijwerkingen van de behandeling met Lemtrada®. Bij de behandeling met Lemtrada® worden daarom maandelijkse controles uitgevoerd. Zo kunnen deze aandoeningen zo snel mogelijk opgespoord en behandeld worden. (1)
Een vast aantal regelmatige medische behandelingen. Bij Lemtrada® wordt tijdens de eerste behandelingskuur bijvoorbeeld één infusie per dag toegediend gedurende vijf achtereenvolgende dagen. (1)
Bloedplaatjes worden ook wel trombocyten genoemd. Dit zijn de cellen die voor het harder worden van jouw bloed (de stolling) zorgen.
Deze lymfocyten worden ook wel B-cellen genoemd en zijn een soort witte bloedcellen. Witte bloedcellen vormen een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem van het lichaam. Er wordt gedacht dat B-lymfocyten medeverantwoordelijk zijn voor het ontstaan van MS.
Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg, en regelt een groot deel van het functioneren van het lichaam. MS ontstaat wanneer het immuunsysteem het centrale zenuwstelsel aanvalt.
Lemtrada® behandelt MS door zich te binden aan een eiwit met de naam CD52. Dit eiwit komt voor op de witte bloedcellen die mogelijk zorgen voor het ontstaan van MS. We noemen deze witte bloedcellen ook wel B-lymfocyten en T-lymfocyten (of B-cellen en T-cellen). Door zich aan deze cellen te binden (via het eiwit CD52) zorgt Lemtrada® ervoor dat deze vernietigd worden. Je lichaam vervangt de cellen daarna langzaam door nieuwe cellen. Er is een grote kans dat deze nieuwe cellen geen aanvallen op je zenuwstelsel veroorzaken. (1)
Iets dat gedurende een lange periode aanhoudt of voortdurend terugkomt. Multiple sclerose (MS) is een chronische ziekte.
Een geneesmiddel waarmee verschillende aandoeningen kunnen worden behandeld. Corticosteroïden helpen ontstekingen verminderen en onderdrukken het immuunsysteem. Deze geneesmiddelen worden gebruikt om de effecten te verminderen van bepaalde aan de infusie gerelateerde reacties die bij de behandeling met Lemtrada® kunnen optreden. (1)
Depressie is een aandoening die vaak zorgt voor gevoelens van verdriet en wanhoop. Depressie komt relatief vaak voor bij mensen met MS. Bespreek het daarom met jouw arts als je depressieve gevoelens hebt.
Een acute virale infectie die gemakkelijk wordt overgedragen van mens op mens. Mensen die behandeld worden met Lemtrada®, kunnen meer risico lopen op het krijgen van griep.(1)
In de handleiding vind je informatie over de symptomen en klachten van mogelijke bijwerkingen van Lemtrada®. De handleiding bevat beschrijvingen van mogelijke bijwerkingen die nog tot maanden na de laatste infusie kunnen optreden. Het is belangrijk dat je alert bent op deze bijwerkingen tussen de behandelingskuren en tot tenminste vier jaar na jouw laatste infuus. De handleiding bevat ook een herinnering aan de verschillende onderzoeken die je moet laten uitvoeren en wanneer je die moet laten uitvoeren. Iedereen die met Lemtrada® wordt behandeld, krijgt deze handleiding. (1)
Herpes is een virusinfectie van de huid. Koortsblaasjes (een vorm van herpes) kunnen ontstaan na behandeling met Lemtrada®. (1)
Een systeem in het lichaam dat alle lichaamsvreemde stoffen herkent en normaal gesproken
onderscheidt van lichaamseigen stoffen. Het immuunsysteem beschermt het lichaam tegen infecties en lichaamsvreemde stoffen.
Een bloedingsstoornis waarbij het immuunsysteem de bloedplaatjes vernietigt, die nodig zijn voor de normale stolling van het bloed. ITP is een mogelijke bijwerking van de behandeling met Lemtrada®, die ook maanden na de laatste infusie kan optreden. Maandelijkse controles helpen om deze aandoeningen tijdig op te sporen. (1)
Micro-organismen die binnendringen in het lichaam en zich vermenigvuldigen, zoals bacteriën, virussen en parasieten, die normaal gezien niet in het lichaam aanwezig zijn.
Infecties kunnen zich ontwikkelen als mogelijke bijwerking van de behandeling met Lemtrada®, die ook maanden na de laatste infusie kunnen optreden. (1)
Een methode om geneesmiddelen toe te dienen met behulp van een druppelsysteem om het geneesmiddel rechtstreeks in het bloed in te brengen. Lemtrada® is een geneesmiddel dat wordt toegediend via een infuus in het ziekenhuis. (1)
Het testen van behandelingen of andere medische 'interventies' op menselijke proefpersonen. Zulke onderzoeken zijn bijvoorbeeld nodig om de werkzaamheid en veiligheid van (potentiële) nieuwe geneesmiddelen aan te tonen. Een geneesmiddel wordt alleen toegelaten wanneer uit klinisch onderzoek blijkt dat het middel werkzaam is en geen ernstige bijwerkingen vertoont.
Elke maand worden bloed- en urineonderzoek gedaan om te controleren op vroegtijdige symptomen van mogelijke bijwerkingen. Deze controles vinden plaats naast de zelfonderzoeken waarbij je zelf controleert op symptomen.
Bijwerkingen die kunnen ontstaan nadat de behandelingskuur is beëindigd. Bij patiënten die worden behandeld met Lemtrada® kunnen auto-immuunaandoeningen voorkomen tot vier jaar na de laatste infusie. (1)
Een monoklonale antistof is een gekloond molecuul dat is ontworpen om zich op een bepaalde plek aan een cel te hechten. Lemtrada® is een monoklonale antistof. (1)
Een chronische aandoening, waarbij het immuunsysteem het centrale zenuwstelsel (CZS) aanvalt. Bij MS vallen de immuun cellen het beschermingsmateriaal aan dat de zenuwvezels van het centrale zenuwstelsel omringt (myeline). Deze beschermlaag zorgt voor een snelle signaaloverdracht. Omdat de aanval tot ontstekingen aan de zenuwen leidt, kunnen deze hun werk niet langer goed uitvoeren. Hierdoor ontstaan symptomen die typisch zijn voor MS.
Een beschermende laag rond de zenuwen in het centrale zenuwstelsel die nodig is voor een soepele informatieoverdracht van de ene zenuw naar de andere.
Aandoeningen die het vermogen van de nieren om afval uit het bloed te zuiveren aantasten. Mogelijke oorzaken van nieraandoeningen zijn genetische problemen, letsels of geneesmiddelen. Nieraandoeningen zoals het syndroom van Goodpasture kunnen zich ontwikkelen als mogelijke bijwerking van de behandeling met Lemtrada®, die ook maanden na de laatste infusie kunnen optreden. Maandelijkse controles helpen om deze aandoeningen tijdig op te sporen. (1)
De patiëntenwaarschuwingskaart bevat belangrijke informatie over het opsporen van mogelijke bijwerkingen die later kunnen optreden. Iedereen die met Lemtrada® wordt behandeld, moet een patiëntenwaarschuwingskaart hebben gekregen en dient deze altijd bij zich te hebben. De kaart moet aan de arts of verpleegkundige worden getoond bij elke behandeling, zowel voor MS als voor andere aandoeningen. (1)
Bijwerkingen die zich kunnen voordoen gedurende de 24 uur na toediening van het infuus met Lemtrada®. Door de toediening van het infuus kan het lichaam cytokines vrijmaken die een ontstekingsreactie veroorzaken. De kenmerken van deze reactie vind je in de handleiding voor patiënten. (1)
Een vorm van MS die wordt gekenmerkt door duidelijk omlijnde terugvallen die eindigen wanneer de symptomen afnemen of verdwijnen. Patiënten herstellen na een terugval (bijna) volledig. De meeste MS-patiënten (85%) hebben deze vorm van MS bij diagnose of aan het begin van de ziekte.
Het ruggenmerg maakt deel uit van het centrale zenuwstelsel en verbindt bijna alle delen van het lichaam met de hersenen.
Aandoeningen die ontstaan wanneer de schildklier te weinig (traag werkend) of te veel (overactief) van het hormoon thyroxine produceert. Schildklieraandoeningen kunnen zich ontwikkelen als mogelijke bijwerking van de behandeling met Lemtrada®. Ze kunnen ook maanden na de laatste infusie optreden. Maandelijkse controles helpen om deze aandoeningen tijdig op te sporen.(1)
Als je nieuwe symptomen van MS ervaart of als oude symptomen ernstiger worden, wordt dit een 'terugval' of 'schub' genoemd. Oude symptomen die terugkeren of in een ander deel van het lichaam optreden, kunnen ook wijzen op een terugval. Tijdens terugvallen treden er symptomen op die enkele uren tot vele maanden kunnen aanhouden voordat ze weer verdwijnen.
Deze lymfocyten worden ook wel T-cellen genoemd en zijn een soort witte bloedcellen. Witte bloedcellen vormen een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem van het lichaam. Er wordt gedacht dat T-lymfocyten medeverantwoordelijk zijn voor het ontstaan van MS.
Lemtrada® wordt toegediend in twee behandelingskuren. Bij de eerste kuur krijg je vijf dagen achter elkaar één infusie per dag. Een jaar later krijg je de tweede behandelingskuur. Bij de tweede kuur krijg je drie dagen achter elkaar één infusie per dag.(1)
Moeheid die het gevolg is van geestelijke of lichamelijke inspanningen of van een medische aandoening. Mensen met MS hebben vaak last van vermoeidheid.
Bloedonderzoek dat informatie geeft over iemands algehele gezondheidstoestand. Bij dit onderzoek worden verschillende bestanddelen van het bloed gemeten, waaronder witte bloedcellen en bloedplaatjes.
Cellen in het bloed die deel uitmaken van het immuunsysteem en infecties helpen bestrijden.
Zelf goed blijven letten op symptomen en klachten van mogelijke bijwerkingen die het gevolg kunnen zijn van Lemtrada®. Dit zelfonderzoek maakt, net als de maandelijkse bloed- en urineonderzoeken, onderdeel uit van jouw controleprogramma.(1)
MAT-NL-2100844 v3.0 - 052023