Stress en ontspanning
Wat is de invloed van stress op MS?
Stress kun je zien als een vorm van spanning, die in het lichaam optreedt als reactie op prikkels van buitenaf. Te veel stress is voor niemand gezond.
Uit recent onderzoek blijkt dat stress bij MS het risico op een terugval verhoogd, wel met een factor 2 tot 3. Vooral langdurige stress kan een negatieve invloed kan hebben op het afweersysteem van het lichaam. Het afweersysteem is betrokken bij het ziekteproces van MS.
Of stress het ziekteproces werkelijk nadelig beïnvloedt, is nog niet helemaal duidelijk. Al zagen Australische onderzoekers in hun studie, dat personen met MS die achteruitgingen wel meer stress ervaren. En omgekeerd was er ook meer sprake van achteruitgang bij personen, die stress ondervonden.
Wel bekend is dat bepaalde MS-klachten erger kunnen worden door stress. Vermoeidheid, concentratiemoeilijkheden, pijn en gevoelsstoornissen lijken toe te nemen, wanneer er sprake is van stress. En meer MS-klachten werken op hun buurt ook weer stress verhogend.
Voor een optimale kwaliteit van leven met MS is het dus belangrijk dat je stress tot een minimum beperkt! 1,2,3
- Ontspanningsoefeningen van psychischegezondheid.nl: op deze pagina vind je verschillende ontspanningsoefeningen.
- Mindfulness meditaties van Ger Schurink: op deze website vind je verschillende Mindfulness-oefeningen, te downloaden als mp3.
- Verder zijn er vele apps die je kan downloaden en je kunnen helpen.
- Stress and the risk of multiple sclerosis, T Riise et al, Neurology 2011;76 (22):1866-71
- Association between stressful life events and exacerbation in multiple sclerosis: a meta-analysis, David C Mohr et al, British Medical Journal 2004;328; 731-735
- Psychological stress and the subsequent appearance of new brain MRI lesions in MS, D C Mohr et al, Neurology 2000;55:55-61
- https://stress-hulp.nl/hoe-stress-verminderen/ laatst bekeken mei 2022
Om stress te voorkomen is het noodzakelijk een goede balans te behouden tussen draagkracht (dat wat je aan kan) en draaglast (dat wat er aan lasten is). Op het moment dat de draaglast groter wordt dan je draagkracht treden er problemen op. Aan deze balans draagt je leefstijl bij. Denk hierbij aan gezonde voeding, voldoende (nacht)rust en ontspanning. 4
Iedere persoon reageert weer anders op stress. Weet je van jezelf hoe je omgaat met stress? Ofwel wat je ‘coping’ is? Bij MS is het belangrijk om te leren beter om te gaan met de emotionele gevolgen, die MS met zich meebrengt. Een positieve coping-stijl helpt je hierbij.
Geef jij MS de schuld van het vergeten van een afspraak of gebruik jij een digitale agenda met automatische herinneringen, zodat je het niet vergeet? Ga jij bijvoorbeeld over je vermoeidheidsgrens heen om daarna vervolgens een paar dagen uit te rusten? Of plan jij rust samen met activiteiten zorgvuldig in, zodat jij je energie optimaal verdeeld?
Probeer oplossingen te zoeken voor zaken die je stress geven en blijf er niet in hangen. Denk hierbij aan het organiseren van een nieuwe werkplek als blijkt dat je huidige plek te onrustig is en je stress geeft. Daarbij kun je leren emoties beter te reguleren. Dit laatste verandert de bedreigende situatie zelf niet, maar leert je de spanningen uit de stressvolle situatie reguleren. 4
Een goede manier om te ontspannen is lichaam en geest voeden met nieuwe en positieve dingen. Dit is een gezonde manier om je problemen te vergeten, waardoor je beter met stress kunt omgaan. Het geeft je bovendien vreugde en voldoening.
Er zijn tal van manieren om je vrije tijd in te vullen met iets leuks. Het is belangrijk dat je een besteding vindt die bij jou past. Denk bijvoorbeeld aan het eten met vrienden, deelnemen aan lokale activiteiten, sport en spel, maar ook een leuke cursus, bijscholing of vrijwilligerswerk kunnen een zinvolle vrijetijdsbesteding zijn. 4
Merk je toch stress, dan kun je met behulp van een korte oefening de stress van je af laten glijden. Zoek een rustige omgeving op en installeer je daar in een voor jou aangename houding, bijvoorbeeld op een stoel of bank. Probeer eventuele negatieve gedachten tijdelijk te parkeren en start met een ontspanningsoefening.
Er zijn verschillende oefeningen, bijvoorbeeld gericht op de ademhaling, of met een positief woord of motiverend zinnetje dat je steeds herhaald. Ook kunnen mindfulness-oefeningen zeer nuttig voor je zijn.
De reactie op stress is heel persoonlijk. De één kan het beter verdragen of er beter mee omgaan, dan de ander. Wanneer je stress zelf niet onder controle kunt krijgen, kan een cursus mindfulness of psychotherapie je helpen. 4
MAT-NL-2200516 v1.0-062022